12 mrt Holland boven Amsterdam
DE KOP VAN NOORD-HOLLAND, HET NIEUWDIEP, HET GIBRALTAR VAN HET NOORDEN, DE STRANDJUTTERS: HET IS ALLEMAAL DEN HELDER
Een eerste blik op de landkaart maakt al duidelijk welk historisch lot Den Helder beschoren is. Gelegen op de noordelijke punt van Noord-Holland, met de voeten in de Noordzee is het een uitgelezen steunpunt voor durvers. Zo lieten Napoleon zowel als de Duitsers in de WO II er sporen na..
De Nederlanders zijn altijd een zeevarend volk geweest. Met hun commerciële ondernemingsgeest, hun durf en lef hebben ze de Gouden Eeuw gestalte gegeven. Nederland heeft wat met water. Het landschap is helemaal doorkorven tot een dambord van kanalen, grachten en waterplassen. In die context speelt Den Helder dan ook een vooraanstaande rol.
B.V. Willemsoord in de persoon van directeur Hans Broekmeulen en de VVV hebben op het zonnig weekend van 12-13.03.2016 de buitenkans gegeven aan een groep van BFTP-ers, om dit ter plaatse mee te maken. De gids was Paul Schapen.
De Rijkswerf (Museumhaven) Willemsoord
Diverse gebouwen in het Nautische Kwartier van 40 ha, eigendom van de gemeente Den Helder en van de Marinewerf, als onderdeel van de versterkte vesting, werden keurig gerestaureerd of worden in stand gehouden door vrijwilligers. Ruimte is er zat, ook voor (gratis) parkeerplaats. Den Helder werd in WO II zwaar gebombardeerd, 50 keer. De restauratie van dit patrimonium lijkt misschien vanzelfsprekend, maar nog niet noodzakelijk. Verloedering en teloorgang kunnen elders wel legio zijn.
Napoleon kende de mogelijkheden van de strategische ligging van Den Helder (ook Nieuwdiep geheten) op de Kop van Holland; aan de directe verbinding met de Noordzee werd hier een marinebasis gebouwd. Voor hem was de kop het “Gibraltar van het Noorden”. Na hem werden de plannen vervolledigd door de koningen Willen I, II, III vandaar de naam Willemsoord. De (strand)jutters is de bijnaam van de inwoners.
Er is veel bedrijvigheid. Op het domein staan talrijke gebouwen/loodsen in neoclassicistische Rundbogenstil van na 1815. Samen met de boten en schepen op de waterpartijen is het een openluchtmuseum van de industriële archeologie. Tijdens en na de oorlog hebben deze gebouwen diverse functies gehad.
Zo kan men een bezoek brengen aan het Stoompompgebouw van 1817, om het water van het droogdok en het natte dok te weg te pompen, de smederij, de motorenwerkplaats. Het Machinaal, ook de ‘kathedraal” genoemd, is nu een stadshal voor evenementen. In het werfkanaal liggen de reddingboten, zoals de Insulinde, de Dorus Rijkers e.a.; ook de loods met lichtkoepel van staal en glas om de schepen naar de haven te begeleiden. De mastenloodsen voor het maken van scheepsmasten kreeg in 1917 de status van Rijksmonument.
De bâteau-porte, de afsluiting van een droogdok, is een mobiele holle sluisdeur. De modemklinker is een houtloods, want het hout moest twee jaar ’wateren’ voor gebruik.
Het transformatorstation voorziet de rijkswerf van elektriciteit. Waar voorheen de ketelmakerij was pronkt nu een smaakvolle schouwburg met 750 zitplaatsen.
In dit openluchtmuseum ligt een onderzeeër van 78 m lang en 1 miljoen ton zwaar, die torpedo’s afschoot en tot 1969 in dienst was; verder nog twee oorlogsschepen. Er liggen houten en ijzeren boten en schepen, kojakfregatten, kanonneerboten, mijnenleggers en –vegers, een ramschip. Je raakt niet uitgekeken
In het bezoekerscentrum, tevens VVV-infocentrum van Top of Holland krijg je naast een tentoonstelling van het vissersleven alle informatie over bezienswaardigheden, wandel- en fietsfaciliteiten; ook over de bloembollenvelden in de hele omgeving. Verder vind je op het terrein nog een kinderspeelparadijs, een bioscoop, bowling, casino, …
INFO: http://www.willemsoordbv.nl
Perscontact: Hans Broekmeulen hbroekmeulen@willemsoordbv.nl
Top of Holland: marketing@vvv-tvh.nl
Auteur: Marcel Wittemans
HET NATIONAAL REDDINGMUSEUM DORUS RIJKERS
IJskoude, beukende golven, windkracht 10, gestrande schepen, uitrukkende reddingsboten, een aanvaring in de mist, binnen in een reddingsboot… Je beleeft het allemaal in het Reddingmuseum. Dit knappe museum, dat baadt in een zee of een oceaan van licht, brengt niet alleen hulde aan superredder en volksheld Dorus Rijkers. Het vertelt de bezoeker ook het verhaal van de evolutie van het Nederlandse reddingwezen op zee en van de veiligheid op het water.
Alvorens het museum binnen te gaan, loont het wel eens de moeite om vóór het gebouw een kijkje te nemen bij een aantal historische reddingsboten, die hier aangemeerd liggen. Je ziet er de Insulinde uit 1927, de Johan de Witt uit 1941, de Prins Hendrik uit 1951, de Javazee uit 1967 en de Tjerck Hiddes uit 1975. Met één van deze schepen, de Johan de Witt, kun je in het zomerseizoen elke namiddag meevaren op een rondje in de Binnenhaven. Voor vaartochtjes met de andere boten dien je een afspraak te maken.
Dorus Rijkers
Sinds 2003 is het Nationaal Reddingmuseum gevestigd op de voormalige Rijkswerf, die in opdracht van Napoleon werd gebouwd. Het was ooit het enige oord waar aan marineschepen werd gewerkt. Het luchtige gebouw waarin het museum een onderkomen vindt, is een voormalige machinewerkplaats. Het bouwwerk is overduidelijk een heel stevige constructie waarin zelfs kranen werden gebruikt. Aan het oorspronkelijke gebouw is een knappe glazen uitbouw toegevoegd, die vanuit architectonisch oogpunt best geslaagd genoemd mag worden.
Heel prominent in het midden van de eerste hal, net voorbij de ticketverkoop en het boekenwinkeltje, prijkt het imposante, bronzen borstbeeld van Dorus Rijkers, zowat de Vader der Redders, de Held des Vaderlands, en ooit één van de bekendste en op handen gedragen Nederlanders. Dorus Rijkers was redder van 1886 tot 1911 en hij zou in die periode niet minder dan 487 levens gered hebben. Het was in die tijd een ongeschreven wet dat, indien een redder bij een reddingsactie het leven verloor, een andere redder het als zijn taak zag om voor de weduwe in haar levensonderhoud te voorzien. Zo deed ook Dorus Rijkers. Hij was 19 en trouwde met de weduwe Kramers, die toen 36 was, en het werd een gelukkig huwelijk. Dorus heeft een aantal spectaculaire reddingen op zijn naam staan. Zo was hij in december 1887 drie dagen in de weer om de bemanning van de Duitse bark Renown te redden. Het schip was op de beruchte Haaksgronden gestrand en dreigde te pletter te slaan. De bemanning was in de bezaansmast geklommen, omdat slechts een klein deel van het schip nog boven water stak. De roeiredders, onder leiding van Dorus Rijkers, konden bijna alle schipbreukelingen redden. De Duitse keizer Wilhelm I gaf Dorus hiervoor een gouden horloge met inscriptie. Dit is in het museum te zien.
Het waren vaak vissers of loodsen die de roeireddingboten bemanden. Er werd ook gebruik gemaakt van de eigen vlet (houten sloep) om mensen te redden of een lading te bergen. Het eerste ging altijd voor, maar soms bracht zo’n lading evenveel op als van een jaar vissen. Dorus Rijkers redde met zijn eigen vlet in 1871 als 24-jarige de opvarenden van de Australië, een Nederlands barkschip dat uit Batavia kwam en naast koffie en suiker ook soldaten aan boord had.
Wat is een wippertuig?
Als je goed en wel het beeld van Dorus Rijkers voorbij bent, kun je aan de hand van vier films, op evenveel schermen, koude rillingen krijgen bij de kennismaking met het reddingwezen. De eerste sporen van georganiseerd redden gaan terug tot 1480. Later werd in Amsterdam de Maatschappij tot Redden der Drenkelingen opgericht, omwille van de vele verdrinkingen in de grachten. Pas voorbij de projectieschermen maak je kennis met de grote “stukken” in het museum. Zo zie je in een mooie opstelling van een Helderse vlet hoe het er aan toeging bij een redding met behulp van een wippertuig. Op het strand stond een wipperploeg van een aantal personen. Met het wippertuig, dat is een geheel van touwen, stalen buizen, katrollen, lieren en een raket met afvuurmechanisme, schoot men een dunne lijn naar het gestrande schip. Dan kon men mensen en goederen met behulp van een takel naar het strand overbrengen. Na de oorlog werd hiervoor een ex-legervoertuig tot wippertruck omgebouwd.
Interessant is de roeireddingsboot nr. 15. Deze teakhouten boot uit 1907 werd tot 1950 gebruikt. De boot vormde eigenlijk een kopie van de Groenlandse sloep. Hij had een bemanning van tien roeiers, een stuurman en een voorman. De geredde personen (zowat een dozijn) moesten onder de doften, dat zijn de banken, gaan liggen. Anders konden ze een klap van de roeiriemen krijgen. Het nieuwe aan deze 8,70 m lange boot was dat hij niet meer hoefde om te draaien om terug te varen.
Eveneens van teakhout, maar met een 50 pk sterke Perkinsdiesel is de motorstrandreddingsboot Ubbo. Hij werd in Katwijk gebouwd en bekostigd uit een legaat van mevrouw Groenier-Roelofsen, die de boot naar haar overleden echtgenoot liet noemen. In de 28 jaar dat de boot in Egmond aan Zee lag, is hij 45 maal voor reddingsacties uitgevaren en daarbij zijn 24 zeevarenden gered.
De Tom III is een trimaran reddingflotteur met plaats voor twee roeiers die speciaal ontworpen werd voor reddingswerk in de branding. Hij werd Tom genoemd, als nagedachtenis aan Brigadelid Ernst Schilein, die als bijnaam Tom had, en tijdens een redding in 1919 verdronk.
Mees Toxopeus
Naast Dorus Rijkers neemt een andere redder, Mees Toxopeus, ook een belangrijke plaats in bij het Nederlandse reddingwezen. Zijn naam hangt samen met de beroemde Insulinde, die aan de museumsteiger ligt. De Insulinde is de eerste zelfrichtende stalen motorreddingsboot in de wereld. Twee ernstige rampen in 1921 met reddingsboten vormden voor schipper Mees Toxopeus en professor scheepsbouw Vossnack een uitdaging om een schip te ontwerpen met een kieptank. Indien de boot kapseist in zware zee, dan komt hij vanzelf weer overeind. De Insulinde werd een varende legende door de spectaculaire reddingen onder leiding van schipper Mees Toxopeus. De boot heeft van 1927 tot 1965 dienst gedaan. In 341 tochten werden 332 mensen gered. Het Reddingmuseum heeft de boot overgenomen en in 2010, na 6500 manuren van vrijwilligers, is de restauratie voltooid. Het is nu een Varend Monument en tegelijk het vlaggenschip van het museum.
Niet alleen voor de jeugd
In het spannende museum is van alles te beleven en uit te proberen. Zo onderga je haarscherp een aanvaring in de mist en vaar je mee op een reddingsschip dankzij een simulator. Je neemt plaats in de spectaculaire windtunnel om je haar helemaal uit model te krijgen. Je beleeft hoe het aanvoelt bij windkracht 10. Met het heldenspel kan je als bezoeker ontdekken of je geschikt bent om redder te worden. Je leert de wereld van de morsetekens kennen. Met een joystick probeer je in het wipperspel een lijnwerptoestel te bedienen. Terwijl je rekening houdt met windrichting en windkracht schiet je een lijn over het schip in nood.
Bij dit alles zou je verkeerdelijk kunnen denken dat de doelgroep voor het museum in de eerste plaats de jeugd betreft. Het is echter veel meer dan dat. Voorwerpen, scheepsmodellen, instrumenten en schilderijen spreken ook de oudere bezoeker aan. Er worden films getoond en je ziet verscheidene reddingsboten en een aantal transportvoertuigen.
Voor gezinnen, verenigingen, bedrijven en scholen bestaan er leuke en leerrijke speur- en doetochten in het museum. Een rondleiding behoort ook tot de mogelijkheden. Met een audioguide kan je het op eigen houtje doen. Aan de hand van heel kleine foto’s die over het hele museum, dat drie verdiepingen telt, kun je een speurtocht ondernemen en alles aan de weet komen.
Info: www.reddingmuseum.nl
Auteur: Dirk Dupon
FORT WESTOEVER EN “DE HELDERSE JONGENS”
Fort Westoever als onderdeel van De Stelling Den Helder
De Stelling Den Helder werd rond 1811-1812 aangelegd door Napoleon om in eerste instantie het “Nieuwe Werk” en later de “Rijkswerf Willemsoord” te beschermen. Fort Westoever, een van de 6 Helderse forten, is tussen 1823 en 1830 gebouwd en werd tussen 1880 en 1882 gemoderniseerd. Het fort is gebouwd om het pas aangelegde Noord-Hollands kanaal te verdedigen tegen aanvallen op de haven van Den Helder. In 1954 is het fort overgenomen door de Koninklijke Marine. Zij bouwden in het fort een noodstroomdieselcentrale. In 1992 is fort Westoever overgedragen aan gemeente Den Helder. In dat jaar werd van de ene dag op de andere dag de deur van het fort dichtgedraaid. Stichting Stelling Den Helder heeft het fort beheerd en op beperkt niveau onderhouden. Fort Westoever is een rijksmonument. Het is in eigendom van Gemeente Den Helder en in beheer bij Stichting Stelling Den Helder. Bij openmonumentendagen kon men soms nog eens het fort bezoeken.
In dit fort werden we ontvangen met een broodjesmaaltijd. De deelnemers konden ook een bier- of een tomatensoepje hierbij nuttigen. Na de maaltijd maakten we een wandeling door de diverse delen van het fort.
De ‘Helderse Jongens’ en fort Westoever
In 2010 kwamen er dan subsidies om het fort toeristisch recreatief aantrekkelijk te maken. Diverse ondernemers dienden ideeën in, ook de’ Helderse Jongens’, drie enthousiaste mannen uit Den Helder die toen bier brouwden in restaurant Spijz, namen deel en wonder boven wonder werd hun project uitgekozen. Vanaf het begin hebben ze partners betrokken in hun project.
Dave Kleine van restaurant Spijz en mede eigenaar van de ‘Helderse Jongens’ bierbrouwerij is in samenwerking met Stichting Stelling begonnen aan de eerste activiteiten om Westoever aantrekkelijk te maken voor het publiek. De voorbije tijd heeft Stelling Den Helder al behoorlijk wat sloopwerk verzet in het fort, dat een zieltogend bestaan leidde sinds de noodaggregaten die het huisvestte waren afgeschreven. De Stelling levert het fort casco op, de inrichting is voor rekening van de brouwerij. Dat heeft nog best wat voeten in de aarde.
De verbouwing omvat een totaal plan dat de hele omgeving van het fort beslaat. “Er is hier een moestuin aangelegd met groenten en verse kruiden die wij dan weer afnemen voor het restaurant. Ook ligt het in de bedoeling om wat dieren te houden”, laat Dave weten. Stap voor stap krijgen de plannen vorm en loont het ook zeker nu al de moeite om een kijkje te nemen in het fort en zo in de loop der tijd de vorderingen te volgen. “Dit wordt zomers een prima plek om lekker te onthaasten, gezellig met een drankje op het terras, rondvaren met een bootje en lekker eten”, aldus Dave. Na 2,5 jaar van overleg en voorbereiden, is de verbouwing nu in zijn eindfase. Het interieur van het fort wordt geschikt gemaakt voor groepen, brouwcafé, stadsbrouwerij Helderse Jongens en natuurlijk het museum. Op 31 juli 2016 zal het complex bedrijfsklaar zijn.
Op de plek waar straks de brouwerij moet komen, stonden acht enorme dieselaggregaten: scheepsmotoren die ooit naar verluidt verkeerd besteld waren door de Koninklijke Marine en toen in het fort zijn gezet als noodstroomvoorziening voor de marinehaven. Vijf ervan hebben nu moeten wijken en zijn voor schrootprijs verkocht. Zelfs in de Derde Wereld wilde niemand ze nog hebben. Ter vergelijking: de acht motoren leverden samen 2,5 megawatt, ongeveer een derde van een moderne windturbine.
Bierdegustatie in food fort Westoever
Na de rondleiding door de diverse delen met toelichting van de plannen is het tijd voor een kleine bierdegustatie. Bieren van de ‘Helderse Jongens’ en bieren uit Noord Holland kunnen hier ter plaatse gedegusteerd worden. Wij krijgen als eerste bier de Dorus aangeboden. Het bier is genoemd naar Dorus Rijkers, de bekende Helderse mensenredder die meer dan 500 mensen in nood, voornamelijk zeelieden veilig terug aan land bracht.
Het bier is een tarwebier van 5,5%vol. Tijdens de bierproeverij vertelt Dave ons verder in verband met zijn concrete plannen om van Westoever een food fort te maken. Naast biologische landbouw zal er ook kleinvee gehouden worden. Er komt verder ook een B&B, botenverhuur, de bierbrouwerij, een proeflokaal en eetcafe. Ze voorzien ook een terras en er komt ook een kookstudio. Intussen is het tijd voor het tweede biertje namelijk de Malle Babbe, dit is een bier van de Jopenbrouwerij uit Haarlem. Dit bier heeft 5% vol. Dave gaat verder met zijn toelichtingen. Op dit moment hebben ze alle vergunningen voor de uitvoering van het project en we vernemen ook dat het geld dat men ontvangen heeft moet uitgegeven zijn voor 1 juli 2016 zodat ze echt dit jaar voor die periode alles moeten gerealiseerd hebben. De tijd is aangebroken voor ons laatste biertje nl Napoleon, dit is het eerste bier dat door de ’Helderse jongens’ is gebrouwen. Napoleon is een dubbelbock met een stevig karakter, een pittig alcoholpercentage (7%) en een typische rooksmaak. Het bockbier is lekker door te drinken. Er zit een klein zoetje aan en als je goed proeft, komt er een vleugje anijs voorbij.
Als de visie van de ‘Helderse Jongens’ waarheid wordt, pruttelen hier eerstdaags brouwketels in de ruimte van het fort waar voorheen vijf van de acht aggregaten werden gesloopt. Een relatief kleine ruimte binnen de dikke muren van het grote fort, die met spiegelwanden en -deuren moet worden afgesloten van de rest. Zo lijkt het alsof de rij aggregaten nog gewoon door lopen als je hier wordt rondgeleid.
Want, zo is het idee van de’ Helderse jongens’, deze plek moet veel meer worden dan een productielocatie voor bier. Naast de brouwruimte komt het Brouwcafé, waar tal van speciaal bieren kunnen worden geproefd. Buiten een terras met uitzicht over jachthaven Onrust en achter het Brouwcafé is nog meer dan voldoende ruimte voor een besloten proeflokaal en een zaal voor conferenties en partijen.
We zijn nu reeds benieuwd naar het eindresultaat van dit enorme complex.
Westoever 1, Den Helder
http://www.heldersejongens.nl
Auteur: Marc De Clercq
DE CLIPPER ROUND THE WORLD RACE
Nauw verbonden met Den Helder is de Clipper Round the World Race. Helaas bereikt ons het tragische nieuws dat de race op 1 april overschaduwd werd door de dood van de 40-jarige Britse deelneemster Sarah Young, die overboord geslagen is en verdronk. Dit is het tweede sterfgeval in het bestaan van de race.
Waar het in deze race eigenlijk over gaat, wordt kernachtig verwoord door Conor O’Byrne, deelnemer op de Derry-Londonderry-Doire, die momenteel op kop ligt: “I will take away many skills, not just on sailing, but cooking for 23 people, how to deal with people in confined space, how to enjoy life without social networking online. I have learnt a lot about myself during the race. Some good things but also not so good. All I know is that the experience of Clipper Race has not only improved my sailing skills but also who I am.”
De Clipper Round the World Race, ook wel eens The Race of Your Life genoemd, is één van de grootste uitdagingen in de wereld en tegelijk een uithoudingstest zonder vergelijk. De race werd 20 jaar geleden opgericht en beleeft nu zijn tiende editie. Het is Sir Robin Knox-Johnston die de race in het leven geroepen heeft. 40 jaar geleden schreef hij geschiedenis door als eerste solo rond de wereld te zeilen. In de afgelopen 20 jaar kregen ruim 4000 bemanningsleden een training en namen ze deel aan vorige races. Bijna 700 crewleden zijn er bij in editie 2015-16.
Zonder voorafgaande zeilervaring de wereld ronden in een wedstrijd van 40.000 zeemijlen op een 70-voet racingzeiljacht! Het enige wat er van de deelnemers wordt gevraagd, is om fit te zijn en ouder dan 18, en een dorst naar avontuur voor het onbekende te hebben en $35.000 betalen. De race is opgedeeld in 8 etappes en 14 tot 16 individuele races. Je kunt ervoor kiezen om de hele race te doen of om individuele etappes te varen. Dit is de enige wedstrijd in de wereld waar de organisatie een vloot van 12 identieke schepen ter beschikking stelt, elk met een gekwalificeerde schipper die de crew veilig begeleidt. Normaal gesproken is dit het domein van doorgewinterde professionals, maar deze ultieme uitdaging wordt aangegaan door gewone, alledaagse mensen. Na een strenge opleiding worden de deelnemers in een beschermend pak gehesen om aan de race van hun leven te beginnen.
Eind augustus 2015 kozen de 12 teams in Londen het ruime sop en zij worden daar weer verwacht op 30 juli 2016. Op zaterdag 23 juli is er een tussenstop in Den Helder. Tot 28 juli zijn er in Den Helder tal van activiteiten gepland rond deze zeilrace en dan vangt de laatste etappe aan naar Londen. .
Zin gekregen om ook deel te nemen? Inschrijven voor de edities 2017-18 en 2019-20 is nu mogelijk via de website. Grijp het moment, ontketen het avontuur!
Auteur: Dirk Dupon
MOET ER NOG ZAND ZIJN? OF HOE NEDERLANDERS NIEUW STRAND CREËREN
We weten al lang dat Nederland bekend staat om zijn waterbeleid en waterwerken. Maar wat weinigen (zelfs Nederlanders) weten is dat er nu een project is afgewerkt waar zelfs een totaal nieuw strand is bijgemaakt. Het project kreeg de naam ‘Kust op kracht’ en werd uitgevoerd bij de Hondsbossche zeewering in Noord-Holland (de streek die zich vanaf dit jaar promoot als Holland boven Amsterdam).
De kustlijn op deze hoogte was reeds eeuwen een moeilijk punt. De natuurlijke duinenrij was er te laag, erosiewerking te hoog en telkens bij stormvloeden in voorgaande eeuwen kon de zee een groot stuk land overstromen. Reeds bij de beruchte Sint Elisabethsvloed in 1421 werd een groot deel van de duinenrij weggeslagen. Na iedere ramp werden nieuwe verstevigingswerken uitgevoerd, maar met weinig succes. Toen er in de 19e eeuw een prijsvraag ‘Wat gaan we doen met de Hondsbossche duinen?’ werd uitgeschreven, kwam er uiteindelijk een definitievere oplossing door het bouwen van een dijk in basalt in plaats van in zand. De dijk was klaar in 1877 maar het gebied bleef, zelfs na de deltawerken, de zwakke schakel aan de Nederlandse kust. Zeker nu klimaatsveranderingen, zeespiegelstijging en het zakken van het Noord-Nederlandse landgedeelte een feit zijn.
Zonder serieuze aanpak van de Hondsbossche zeewering zou het gebied niet meer aan de gestelde normen tegen 2016 voldoen. Een dijkverhoging, zoals in andere plaatsen aan de Nederlandse kust, zou een oplossing kunnen vormen, maar vraagt een bredere dijkbasis en dit geeft problemen met dorpen die onmiddellijk achter de dijk gelegen zijn.
Er werd dan ook radicaal gekozen om het (zeer kleine) strand en voorliggende zeebodem te verhogen door 35 miljoen m³ zand op te spuiten. Dit zorgt voor een verschuiving van de waterstroom meer zeewaarts en daardoor verminderde erosie op de kust. Zo kwam er automatisch een strand bij van zo’n 6 km lang met een breedte tot ong. 700 m.
Na langdurige studie werd met de werkzaamheden in 2014 gestart door met zeehopperzuigers zo’n 20 km uit de kust zand op te nemen en dit voor de kust te brengen zodat de zeebodem werd opgehoogd. Nadien begonnen de werken aan het eigenlijke strand met ophoging van de gehele strandlijn en nieuwe duinenrijen. In totaal werd er voor 230 miljoen € geïnvesteerd. Hierbij zijn wel de onderhoudswerken voor de komende 20 jaar inbegrepen. Het project is afgewerkt en zou bescherming voor de volgende 50 jaar moeten bieden. Het kan in de toekomst ook gemakkelijk aangepast worden.
Door het nieuwe strand met duinenrij is er ook een sterke opportuniteit voor het toerisme bijgekomen. Eén duin werd met een panoramaplatform uitgerust. Op het strand zelf komen er horecapaviljoenen en een strandpaviljoen. Alles start vanaf dit voorjaar 2016. Recreatie en toerisme is voorbehouden op het meest noordelijke strand en een nieuw aangelegde lagune aan de zuidelijke kant. Tussenin is er een 1.5 km lang nat duinengebied aangebracht als natuurreservaat dat ontoegankelijk zal zijn voor het publiek. Nergens anders is er een vergelijkbaar grootschalig project terug te vinden. Het projectgeld mocht alleen toegepast worden op de zware dijk- en strandaanleg, maar de provincie heeft met meerdere subsidies de nodige toeristische infrastructuur verder ontwikkeld. Zo zijn er een afzonderlijk wandelpad, fietspad en ruiterpad in de nieuwe duinenrij uitgewerkt.
Invloed op het toerisme is nog niet vast te stellen omdat het project nog maar net gerealiseerd is en ook de Nederlanders zelf het gebied nog moeten ontdekken. Tot hiertoe was er al verblijfstoerisme in de kleine dorpen met 2e verblijven, campings en boerderijcampings. Petten als hoofddorp aan deze nieuwe kustlijn is trouwens één van de weinige plaatsen in Nederland waar men nog gratis mag parkeren. Men verwacht dan ook een sterke groei van het dagtoerisme. Vernieuwingen worden sterk gecontroleerd door de overheid. Zo zal er een camping totaal vernieuwd worden met vaste verblijven op hoog kwaliteitsniveau.
Nog heel wat vragen blijven open natuurlijk. Wat heeft de strandverandering en stroomverlegging als effect op nabijgelegen andere gebieden? Hoe sterk zal het toerisme toenemen? Welke nieuwe planten en dieren zullen er bijkomen in het unieke natuurreservaat? Zeker interessant dus om het gebied in de toekomst te volgen. Als men meer informatie wil, kan men terecht in het ‘Infocentrum’ van het waterschap te Petten.
Het gebied is momenteel al een aanrader en nu nog redelijk onbekend. Hoe sneller je het dus kan bezoeken, hoe beter!
Infocentrum van het Waterschap te Petten: www.kustopkracht.nl
Auteur: Ivo Siebens
BLOOMING HOTEL IN BERGEN AAN ZEE: IDEALE UITVALSBASIS
Wie het gebied van Noord-Holland (of vanaf nu ‘Holland boven Amsterdam’) wil bezoeken, neemt best een centraal gelegen uitvalsbasis en daar kan het blooming hotel in Bergen aan Zee perfect voor zorgen. Gelegen aan de rand van dit bekende dorp kan men vele kanten uit: wandelen of mountainbiken in de immense duinenrij (6 km breedte), strandbezoek, kuieren in de gezellige dorpjes of met de wagen een bezoek brengen aan Den Helder, de bloembollenstreek of zelfs oversteken naar Texel.
Bergen aan Zee is een groot dorp met vele winkels, horeca en faciliteiten dat reeds lang bekend is bij toeristen. Ook kunstenaars hebben dit dorp sinds vorige eeuw leren kennen en zakten af naar dit lieflijke oord voor inspiratie. De familie Van Reenen was sinds de 19e eeuw in het bezit van een aanzienlijke oppervlakte aan deze kust en ontwikkelde het dorp met bijhorende bosgebieden (aangeplante lanen e.d.). Bedoeling was in feite om het dorp even bekend te krijgen bij de aristocratie als Domburg, maar dit mislukte. Alhoewel het huidige dorp met omgeving toch duidelijk een zeker welvaartsniveau uitstraalt.
Het hotel blooming is gebouwd rond een villa, ooit privé-bezit, maar direct na afwerking, nog eind de jaren ’20 van vorige eeuw verlaten wegens geldgebrek. Na de oorlog werd er een volkshogeschool in gevestigd met de bedoeling cursussen en opleidingen te verzorgen. Toen ook deze activiteit ‘verleden’ tijd bleek is het hotel blooming op de proppen gekomen en is het geheel (ondertussen fel uitgebreid) gerestyled met een modern maar gezellig interieur.
Het hotel biedt met 128 kamers overnachtingsmogelijkheid voor maximaal 280 personen. Door de geschiedenis van het pand zijn er redelijk wat éénpersoonskamers aanwezig, maar met de jaren is dit veranderd wat maakt dat men momenteel ook over vele dubbele kamers, 14 familiy-rooms en 2 suites beschikt. Over het gehele domein van 11 ha is er een meetingcapaciteit, gaande van 4 tot 120 personen. Het hotel heeft een binnenzwembad en biedt mountainbike-huur en massages en dit alles voor een redelijke prijs.
Het hotel kan ook steunen op een ongelooflijk hoogstaande culinaire kwaliteit. Privé met zijn tweetjes of in groep wordt men verwend met de nieuwste kooksensaties. Daarbij wordt steevast (zowel binnen als buiten) de ‘green egg’ gebruikt, een hoogwaardige barbecue/oven die geen enkel geheim meer heeft voor de chef-kok van het hotel. Hij zal trouwens graag uitleggen hoe de maaltijd bereid is! Zelf noemt hij zijn keuken ‘Provençaals mediterraan met blooming flair’. Groenten komen uit de eigen moestuin van het hotel of uit de directe omgeving. En niet alleen om te eten kan men hier terecht: er worden ook kookworkshops georganiseerd of men kan van een wijndegustatie genieten.
Het hotel biedt ook de mogelijkheid tot gebruik van het landgoed ‘het Hof’ (cfr. Infra). De blooming-groep blijft trouwens niet bij de pakken zitten en opende dit voorjaar 2016 met Pasen een totaal nieuw strandpaviljoen ‘blooming beach’. Het kan vanuit het hotel bereikt worden per fiets of met een stevige.wandeling van zo’n 5 km waarbij men het hele duingebied doorkruist.
blooming hotel, Duinweg 5, 1861 GL Bergen (nh)
INFO: www.blooming-hotels.com
Auteur: Ivo Siebens
KUNSTZINNIG BERGEN
Na een sterrenlunch in Landgoed Hotel Blooming wacht ons een digestieve wandeling doorheen een bosrijke omgeving, richting Bergen. Het bospad slingert zich langs verschillende prachtige bomen en leidt ons langs het Noord-Hollands duinreservaat van Zandvoort tot Camperduin. De zon werpt grimmige schaduwen af en bomen kronkelen met hun takken de hemelsblauwe lucht in. We komen voorbij een skihelling waar kinderen hun eerste pasjes op de latten zetten. Het wordt een wandeling waarbij je tot rust komt en ten volle geniet van het eerste ontluikende groen en prille bloemen zoals krokus en anemoon.
Langs het Bergerbos waar zich een pad de hoogte in slingert, wandelen we Bergen binnen. Een stadje midden in een duinbosrijke omgeving, tussen Amsterdam en de Top van Holland. Het blijkt dat al heel wat mensen op pad zijn, op deze frisse maar zonovergoten vroege lentedag want het terras van wat hier een ‘uitspanning’ genoemd wordt zit overvol.
In de omgeving van Bergen liggen de hoogste en breedste duinen van Nederland. Oorspronkelijk was Bergen enkel een buurtschap rond een kerk die nu enigszins in de schaduw van haar ruïne ligt en daarom de Ruïnekerk (15e eeuw) wordt genoemd. In dit eertijds vredige boerendorp werd een bittere strijd uitgevochten. In 1799 viel een Brits-Russisch leger de huidige provincie Noord-Holland binnen. Bij Bergen vond op 19 september een veldslag plaats (de Slag bij Bergen) waarbij de geallieerden werden verslagen door de Franse-Bataafse troepen.
Bergen heeft ook nog zijn Villapark Meerwijk en het Landgoed Het Hof, waarover infra meer.
Kranenburgh
Wij bezoeken de wat verder gelegen Bergense parel: Museum Kranenburgh waar de Bergense School thuis is. Bergen dat de drie K’s van Kust, Kunst en Keuken hoog in het vaandel draagt laat zich met Kranenburgh van zijn beste kunstzijde zien. Kranenburgh maakt immers van Bergen een kunstenaarsdorp. Het huis uit 1882, met een grote tuin en bos eromheen, was oorspronkelijk de woning van de burgemeester. Later uitgebreid met een grote nieuwbouw.
Deze historische villa herbergt een boeiende collectie schilderijen en cultuurhistorische objecten. Je vindt er heel wat werken van kunstenaars van de Bergense School maar ook werk van hedendaagse schilders, beeldhouwers, fotografen. Zelfs dichters en componisten komen aan bod. De Bergense School balanceert op de overgang van impressionisme naar expressionisme en heeft de weg gebaand in Nederland voor moderne richtingen in de schilderkunst .Enkele bekende namen zijn Charley Toorop, Arnout Colnot maar ook Vlaamse expressionisten als een Gustaaf Desmet kwamen hierheen.
Kortom, ruimte voor oud en nieuw, en ook voor jong aanstormend talent. Concerten, lezingen, performances en workshops zorgen voor een verre uitstraling.
Kranenburgh heeft bovendien onder zijn naam verschillende musea samengebracht en beschikt over een dienst Kunstuitleen. Voor kunstliefhebbers een buitenbeentje.
Kranenburgh, Hoflaan 26, 1861 CR Bergen, Noord-Holland,
www.kranenburgh.nl
Auteur: Chris Vercruysse
HET HOF EN ZIJN WIJNKELDER
De ontstaansgeschiedenis van Het Hof
Het Hof kent een lange geschiedenis. Al in de Middeleeuwen stond op Het Hof een versterkt herenhuis. In 1574 werd het herenhuis door de troepen van Sonoy in de slag tegen de Spanjaarden verwoest.
Het Hof, zoals we het nu kennen, is een zuiver Hollands classicistisch aangelegde buitenplaats, gerealiseerd door Jhr. Anthonis Studler van Zurck, een rijke koopman. Hij kreeg de Heerlijkheid Bergen in 1641 in zijn bezit. In de periode dat Studler van Zurck naar Bergen kwam, was de Heerlijkheid geen aantrekkelijke koop. Bergen, dat destijds uit weinig meer dan een handvol ambachtslieden en vissers bestond, had een tragische geschiedenis achter de rug. Het dorp was vele malen overvallen en leeggeroofd. Sinds de komst van Studler ging het beter met de gemeente. Ook liet hij midden 17e eeuw weer een ‘Hof te Bergen’ bouwen. Op oude tekeningen en ontwerpen is te zien hoe zijn vorstelijke woning met tuin en bos had moeten worden. Het hoofdgebouw met middengevel is er nooit gekomen, maar wel de westvleugel met stallen en een koetshuis en de oostvleugel als woongedeelte. De westvleugel is al lang afgebroken, de oostvleugel is de kern van wat we nu als Het Hof kennen.
In 1851 kocht Jacobus Henricus van Reenen de Heerlijkheid Bergen. Het Hof was de kern en daarbij de omliggende 17e -eeuwse landschapstuinen, een uitgestrekt duingebied en zelfs een strook strand. Nadat van Reenen Het Hof grondig restaureerde tot zijn huidige vorm vestigde hij zich er samen met zijn echtgenote Jonkvrouw Wilhelmina Rendorp van Marquette. Een eeuw lang bleef Het Hof in het bezit van de van Reenens. In 1945 mocht de Volkshogeschool Het Hof van hen huren. Het huis stond destijds leeg en vertoonde sporen van de oorlog. Met weinig geld en de inzet van cursisten werd het huis stukje bij beetje opgeknapt. Ook de moestuin en de boomgaard werden aangepakt. In 1952 kwam Het Hof in handen van de gemeente die tot 1962 aan de Volkshogeschool bleef verhuren. In 1962 werd Het Hof en de boerderij van de gemeente gekocht, waarbij ze de Zwarte Schuur erbij cadeau gaven en ze de grond tot in 2062 in erfpacht hebben afgestaan. Het Hof staat tegenwoordig op de monumentenlijst. Ook de oude loopbrug die toegang geeft tot Het Hof is een rijksmonument. Het hek is van fraai smeedwerk en aan weerszijden van de oprit is een kanon ingegraven, die stammen uit de Franse tijd.
De huidige functies van Het Hof
Het Hof, behorend tot het blooming hotel, is een tot de verbeelding sprekende ontmoetings- en belevingsplek, met cultuur, natuur, kunst en gastronomie als belangrijkste uitgangspunten. Het Hof beschikt over 4 stijlvolle ruimtes en boardrooms die bij uitstek geschikt zijn voor een bijeenkomst, een training of een vergadering.
De wijndegustatie en het gastronomisch diner
In Het Hof werden we aansluitend vergast met een zeer lekkere gastronomische maaltijd. De gerechten waren vergezeld door uitgelezen bruisende wijnen. Als eerste wijn kregen we een Riesling Schönlaub 2012. Deze droge witte Reisling ‘treufelskante’ heeft een mooi goudgele kleur. Het wijndomein van de familie Schönlaub is gevestigd in het plaatsje Gleiszellen in het Zuid-Duitse wijngebied Pflaz.
Hierbij kregen we tweemaal een “amuse”, niet alleen kunstig gepresenteerd mar ok heel lekker.
Als amuse kregen we hierbij een mooi versierd bordje. Een tweede amuse was een kommetje met een kunstig gemaakt bolletje van rijst en tal van andere ingrediënten. Vervolgens kregen we een soepbord voorgeschoteld met hierin tonijn en zeekraal: mooi geschikt en lekker gekruid, en overgoten met een geurige bouillon. Een volgende witte wijn werd hierbij geserveerd namelijk ‘toques et clocher” 2013 uit de Limoux streek.
Onze gastheer Johan gaf naar aanleiding van deze wijn uitleg over het wijnfeest in de Limoux en hoe hij deze wijn heeft bemachtigd. Een week voor Pasen vindt in de Limoux het allerleukste en drukbezochte wijnfeest van het jaar plaats “Toques et Clochers”. Een belangrijk deel van de opbrengst van deze jaarlijkse wijnveiling wordt geïnvesteerd in het opknappen van de tientallen middeleeuwse kerkjes in het gebied (vandaar Clochers/klokken) Elk jaar is er weer een ander kerkje aan de beurt voor renovatie. Voorafgaand aan de veiling verzamelen de wijn boeren van de 4 verschillende terroirs zich in het uitverkoren dorpje waar het kerkje staat. Hier worden tafels uitgeklapt in schuren op pleinen en in kelders, waar de locals en gasten uit binnen en buitenland zich tegoed kunnen doen aan uitgebreide proeverijen. Later op de dag volgt de veiling waarvoor inkopers uit o.a. Amerika, China en zelfs Korea vaten in slaan. Traditioneel wordt het wijnfeest afgesloten met een gala diner waar drie sterrenchefs (toques/ koksmutsen) het diner verzorgen voor de duizend genodigden. De wijnen van Toques et Clochers zijn 100 % Chardonnay en kenmerken zich als vol rond en stevig, met de juiste hoeveelheid houtlagering, zijn prachtig in balans.
Even een kleine pauze om de diverse zalen en de wijnkelders van Het Hof te bezoeken.
Daar wordt onze volgende wijn ontkurkt, het is een rode wijn namelijk een Langhe Nebbiolo Massolino van 2012 uit Piëmonte. Bij deze wijn wordt het hoofdgerecht geserveerd namelijk eend en kalf met truffel vinaigrette en een mousseline van aardpeer.
Bij het dessert kan ook een wijntje niet ontbreken. Het wordt een dessertwijn uit Australië. Het is een wijn van de Trentham Estate ‘Noble Taminga’ uit 2008. De Noble Taminga is een bijzondere, zoete wijn van de gelijknamige druif (Taminga) uit Murray Darling in South Australia. Een druif die zeer gevoelig is voor botrytis, de zogenaamd edele rotting, die aan rijpe druiven vocht onttrekt en op deze wijze zorgt voor een natuurlijke concentratie van smaak en zoetheid. Bovendien geeft de botrytis schimmel een kenmerkende geur en smaak die door liefhebbers zeer gewaardeerd wordt. Na de handmatige pluk worden de druiven geperst en het sap op lage temperatuur bewaard zodat het sap grotendeels wordt geklaard. Hierna volgt de gisting en na afloop de botteling. De wijn wordt bewust niet gerijpt op eikenhouten fusten om zo het maximale aan fruitaroma’s te bewaren. Bijzondere, zoete wijn en knap gemaakt door de equipe van Trentham Estate.
Een sabayon van limoncello met een gebakje wordt het sluitstuk van dit gastronomisch festijn in Bergen.
Met de ganse groep hebben we genoten van de eerste tot de laatste hap en van de eerste tot de laatste dronk. We danken Johan en zijn ganse team om Holland boven Amsterdam voor ons op de gastronomische kaart te hebben gezet.
http://www.blooming-hotels.com/meetings_27-nl.html
Auteur: Marc De Clercq
LANDAL GREENPARKS
Landal GreenParks maakt deel uit van Wyndham Destination Network. Landal beheert en exploiteert 76 bungalowparken in Nederland, België, Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland, Tsjechië en Hongarije met in totaal 12.000 vakantieaccommodaties. Op jaarbasis verzorgen 2500 medewerkers 2,1 miljoen gasten met 11,2 miljoen overnachtingen. Naast vakanties kan men in sommige parken ook terecht voor vergaderfaciliteiten en events: http://www.landalbusinessline.nl
Sommige parken in Duitsland, Oostenrijk, Tsjechië en Zwitserland zijn uitgerust om wintersportliefhebbers te verwelkomen. http://www.landalskilife.be
Minder gekend is dat Landal ook in een achttal parken in Nederland, Duitsland en België beschikt over 1500 campingplaatsen.
http://www.landalcampings.be/campings
Landal wil een duurzame vakantie aanbieden, niet minder dan 40 parken bezitten reeds een Green Key internationaal keurmerk. De ambitieuze doelstelling is om tegen 2030 de impact op het milieu te reduceren tot nul.
Landal strandhuisjes en Beach Villa’s
Recent introduceerde Landal het concept van vakantieverblijven op het strand. In Hoek van Holland werden strandhuizen (4-6 personen) opgetrokken die het ganse jaar door kunnen betrokken worden. In Julianadorp zijn houten strandhuisjes populair, deze worden in maart op het strand opgesteld en weer afgebroken in oktober.
Ook nieuwe projecten naderen hun voltooiing: in juli 2016 opent het Landal Strand Resort Ouddorp Duin op Goeree-Overflakee.
Maar in België is Landal ook actief: in januari 2016 was Landal Mooi Zutendaal klaar
en vanaf 1 april 2016 verzekert Landal de verhuring van Landal Les Etoiles in Blaimont (Dinant). Dit brengt het aantal Landalvakantieparken in België op vier.
Landal Beach Resort Ooghduyne
Reeds voor de tweede maal was BFTP te gast op Landal Beach Resort Ooghduyne.
In december 2016 verwoestte een brand het centrumgebouw maar tegen juli 2016 zal het nieuwe centrumgebouw operationeel zijn met o.a. een subtropisch zwembad, restaurant met terras, indoor speelplaats en bowlingbanen. Tot dan werden overeenkomsten gesloten met nabijgelegen zwembaden en kinderspeelplaatsen om de Landalgasten te ontvangen.
Nieuwe troef voor Landal Beach Resort Ooghduyne zijn de 66 strandhuisjes die geschikt zijn voor 4 volwassenen en 2 kinderen en voorzien van alle modern comfort. Men leeft als het ware op het strand, geniet van de zonsondergang en valt in slaap met het geluid van de branding.
Het park beschikt veder over een 2×9-holes golfbaan met A-status en een familiegolfbaan. De kids kunnen optrekken met de mascotte Bolo of zich vermaken in de indoorspeelplaats, zwembaden midgetgolf.
Je kan je je culinair laten verwennen in Juliana’s, wij genoten er van het verrassingsmenu van de chef.
Ook kan je beroep kan je ’s morgens beroep doen op de broodjesservice of voor ’s avonds een gourmetmaaltijd bestellen.
http://www.landal.be/parken/beach-resort-ooghduyne
Perscontact: Jeannette ten Kate, PR manager jeannette.tenkate@landal.com
HOLLAND BOVEN AMSTERDAM
“Holland boven Amsterdam” is een gloednieuw samenwerkingsverband tussen toeristische regio’s in Nood-Holland: Top van Holland, West-Friesland, Hart van Holland, Laag Holland en Texel. Gelegen tussen twee kusten (de Noorzeekust en de IJsselmeerkust) biedt de regio gevarieerde groene landschappen die afgewisseld worden door kleurrijke bloembollenvelden in de lente, charmante historische stadjes, een waaier aan actieve ontspanningsgelegenheden.
http://www.hollandbovenamsterdam.com
Perscontact: Marlies Groot marlies@hollandbovenamsterdam.com
Auteur: Didier Van Houts